Middelburgse Concerten
De “Middelburgse” concerten.
Het Erfgoedcomité Maldegem organiseert in samenwerking met de Kerkfabriek Sint-Petrus en Paulus regelmatig concerten in de historische kerk van Middelburg.
De “Middelburgse” concerten worden stilaan een traditie. Het eerste “Middelburgse” concert ging door op 4 april 2015 in ’t Convent Santa Clara ter gelegenheid van de openingsviering van de 500ste verjaardag van de stichting van het Arme Klarenklooster “Monasterium Clarissarum” in Middelburg in Vlaanderen in 1515.
Bij de voorbereiding van die viering waren de organisatoren op zoek naar een passende muzikale omlijsting. Op een middag zat Jos van Immerseel, die toen nog in Middelburg woonde, op het terras van ’t Convent. Zij waagden hem te vragen of hij bereid zou zijn de muzikale omlijsting van de viering te verzorgen. Tot hun grote verbazing nam Jos zijn agenda en legde onmiddellijk een datum vast op paaszaterdag tussen een concert op vrijdag in Brugge en een opname op maandag in Duitsland.
Jos beperkte zich niet tot een paar stukken maar stelde een volledig programma samen met passende muziek van de 16de tot 18de eeuw. De muziek uit de 16de eeuw zou gespeeld worden op een “Italiaans” klavecimbel gebouwd in 1984 door Michel De Mayer, naar een origineel van Carlo Grimaldi, Messina 1697. De latere muziek zou gespeeld worden op een klavecimbel in 2001 gebouwd door Matthias Griewisch, een reconstructie van Bach’s Michael Mietke, Berlijn 1714. Een dag voor het concert sprong een snaar van het eerste klavecimbel. Een snaar van een klavecimbel kan zo maar niet vervangen worden, het vraagt dagen tijd om de snaar op de juiste spanning te krijgen. Alle partituren werden noodgedwongen op het laatste instrument gespeeld. Het concert werd een succes. De vraag naar tickets was groter dan het aanbod. Het publiek was enthousiast en vroeg om meer. En dat zou er komen.
Reeds op 5 juli 2015 was er een try-out in Middelburg. In zijn atelier in de Waterpolder concerteerde Jos van Immerseel op klavecimbel samen met Chouchane Siranossian op viool. Chouchane speelde de pannen van het dak en liet horen en zien wat een topvioliste met een topviool vermag, zowel in de hoge als lage tonen. Ze speelde gepassioneerd en intens tot een kramp in de arm haar even terug op aarde bracht. Ook artiesten zijn mensen.
De basis was gelegd voor wat zou uitgroeien tot een traditie van concerten in Middelburg onder de naam “Atelier Anima”. Het doel was en is nog altijd kamermuziek kleinschalig dicht bij de luisteraar brengen met een woordje uitleg van de muzikanten over het programma en hun instrumenten. Na het concert is, met een drankje en een hapje, gelegenheid tot een babbel met de uitvoerders. Zo kan het publiek telkens weer samen met de artiesten genieten van pareltjes uit onze muziekgeschiedenis. Het Erfgoedcomité van Maldegem staat in voor de lokale publicitaire en logistieke ondersteuning.
De concerten vonden op regelmatige basis plaats in het voormalig atelier van Jos van Immerseel in Middelburg tussen zijn historische collectie instrumenten en dit tot aan de verhuis van het atelier naar Brugge. Het zeer gevarieerd aanbod, zowel wat betreft, componisten, instrumenten en artiesten, blijkt uit een overzicht van de concerten.
Op 30 augustus 2016 brachten Jos van Immerseel en Ayako Ito een duo pianoconcert met muziek van Claude Debussy en Maurice Ravel. De “Bolero” door Jos en Ayako in quatre-mains zindert nog steeds na.
Op 18 juni 2017, “Schubertiade” met Jos van Immerseel en Ayako Ito, pianoforte, Jakob Lehmann, viool en Pavel Serbin, cello.
Op 26 november 2017, Felix Mendelssohn, “Octet in Es opus 20” met Chouchane Siranossian en Jakob Lehmann, eerste viool, Balázs Bozzai en Nicolas Mazzoleni, tweede viool, Bernadette Verhagen en Katya Polin, altviool, Davit Melkoyan en Astrig Siranossian, cello.
Op 20 februari 2018, een Beethovenprogramma met Jos van Immerseel en Ayako Ito, pianoforte, Peter Tábori, hobo, Lisa Shklyaver, klarinet, Jane Gower, fagot, Helen MacDougall, hoorn.
Op 23 augustus 2018, Franz Berwald, “Septet in Bes” door een ensemble van Anima Eterna Brugge, aangevoerd door Jakob Lehmann en Johannes Brahms, “Walzer, opus 39” op piano vierhandig door Jos van Immerseel & Ayako Ito.
Op 13 september 2018, Franz Schubert, “Octet in F, D803 opus 166” door een ensemble van Anima Eterna Brugge, aangevoerd door Jakob Lehmann.
Op 19 mei 2019 Jos van Immerseel op klavichord, met toelichting door Joris Potvlieghe, de bouwer van het instrument. Voor de aanvang van het concert zette de voorzitter van de cultuurraad van Maldegem Jos letterlijk en figuurlijk in de bloemen ter gelegenheid van de ontvangst van het ereteken dat Jos enkele dagen voordien opgespeld kreeg door de minister van cultuur voor zijn verdienste aan de Vlaamse klassieke muziek.
Het eerste concert in de kerk van Middelburg in het kader van de projecten “Vlaamse Meesters in Situ” en “Biënnale Kunstenfestival Aardenburg” vond plaats op 20 juli 2019. Met als thema “Vlaamse Meesters oog in oog”, brachten Jos van Immerseel, pianoforte, Lisa Shklyaver, klarinet en bassethoorn en sopraan Yeree Suh, een concert dat zeer gewaardeerd werd door een volle kerk.
Het laatste concert “De wet van het geweten” in het atelier in de Waterpolder vond plaats op 24 november 2019 met Jos van Immerseel, hammerflügel, Lisa Shklyaver, klarinet, Esther van der Eijk, altviool. Pieter Bergé, hoogleraar Musicologie KU Leuven gaf toelichting bij het werk en legde haarfijn uit wat een altviool is. Als slot speelden Jos en Ayako rug aan rug samen een indrukwekkende Aleksandr Borodin-transcriptie voor twee piano’s, het publiek was enthousiast. Het was een onvergetelijk topconcert waar nog steeds over gesproken wordt.
Er werd gevreesd dat de verhuizing van het atelier van Jos naar Brugge het einde zou betekenen van de concerten in Middelburg, niet dus. De directie van Anima Eterna Brugge vond de historische kerk van Middelburg een geschikte locatie voor de concerten van Atelier Anima. Ook het vernieuwde kerkbestuur van Middelburg schaarde zich achter het project, en zo mochten op 21 februari 2020 in de kerk van Middelburg drie vioolsonates van Beethoven beluisterd worden uitgevoerd door Jos van Immerseel, pianoforte en Midori Seiler viool.
Ondertussen worden de concerten van Atelier Anima ook op andere plaatsen georganiseerd, Atelier Anima breidt dus uit!
De concertenreeks in Middelburg zet zich, ondanks corona, verder in de maand oktober. Tijdens de corona zal het drankje en hapje er jammer genoeg niet bij zijn.
Op 9 oktober een Beethovenconcert met de uitvoering van 7de symfonie van Beethoven “in Harmonie für 9 Stimmen”, dit is een transcriptie van de symfonie naar een beperkte bezetting van uitsluitend blazers. Jos van Immerseel wees in zijn inleiding op de moeilijkheidsgraad van die uitvoering, met gevolg dat die zelden life te horen is. Een exclusiviteit voor Middelburg! De 9 blazers van Anima Eterna Brugge vertegenwoordigden 7 nationaliteiten en klaarden de klus op een sublieme wijze. Het wondermooie allegretto, bekend van de film "The King's Speech", was een waar genot.
Op 24 oktober is het de beurt aan Mozart, vijf strijkers van Anima Eterna Brugge verkennen kwintetten van Mozart en Haydn voor twee violen, twee altviolen en een cello
Het Erfgoedcomité Maldegem dankt het team van Anima Eterna Brugge en in het bijzonder Jos van Immerseel voor de organisatie van deze unieke concerten in Middelburg.
Het Erfgoedcomité hoopt de samenwerking in de toekomst te kunnen verderzetten en uit te bereiden met andere uitvoerders.
Ook de samenwerking met “Biënnale Kunstenfestival Aardenburg” voor 2021 is bevestigd.